“သန္မိုးကုန္စဲ၊
ႏွင္းေသးဖဲြသည္၊
ခဝဲပြင့္တုန္း၊
တန္ေဆာင္မုန္း”
ဟုဆိုထားေသာ တန္ေဆာင္မုန္းလတြင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔သည္၊ တန္ေဆာင္တိုင္မီးထြန္းပြဲေတာ္၊ ကထိန္ပြဲေတာ္၊ က်ီးမႏိုးပြဲမ်ားကို ရိုးရာအစဥ္အလာမပ်က္ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း က်င္းပေလ့ရွိသည္။
တန္ေဆာင္တိုင္ပြဲေတာ္ကို ဘုရားမပြင့္မီအခါက ၿဂိဳဟ္နကၡတာရာမ်ားကို အဆိုးရေသာ
နတ္ဘုရားမ်ားအား ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင္႔ ၾကတၱိကာပြဲဟုေခၚတြင္ခဲ့သည္။
“တန္ေဆာင္”ဆိုသည္မွာ မီးရွဴးမီးတိုင္ဟု အဓိပၸါယ္ရ၍ “ပုန္း”မွာ မီးပန္းမ်ားထြန္းလင္းေတာက္ပေစျ ခင္း
ျဖစ္၍ “မီးရွဴးမီးတိုင္တို႔ကို ေတာက္ပေစေသာလ”ဟု အနက္အဓိပၸါယ္ရပါသည္။
ေလာကနီတိဆရာက “သရဒံ ဥတုကာလနံ ပဓာနံ”(လ တကာတို႔တြင္ တန္ေဆာင္မုန္းလသည္ အျမတ္ဆံုးလျဖစ္သည္)ဟု ေရးစပ္ခဲ႔ဖူးသည္။
တန္ေဆာင္မုန္းလသည္ ဆီးႏွင္း၊ ျမဴ၊ တိမ္၊ သူရိန္၊ မီးခိ ုးဟူေသာ ညစ္မ်ိဳး(၅)ပါး ကင္းစင္၍ရာသီဥတုသည္ အလြန္ေအးျမၾကည္လင္ေသာ လပင္ၿဖစ္သည္။ တန္ေဆာင္တိုင္ညသည္ ေဆးေပါင္းခေသာညျဖစ္သည္ဟု ယူဆၿပီး မယ္ဇလီဖူးမ်ားကို သုတ္၍စားသည့္ဓေလ့မွာ ယၡဳအခ်ိန္ထိရွိေနဆဲျဖစ္သည္။
ခဝဲပန္းမ်ားပြင့္လန္းေသာ တန္ေဆာင္မုန္းလတြင္ ဗုဒၶခြင့္ျပဳေတာ္မူခဲ့သည့္ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေက်ာ္ (၁)ရက္ေန႔မွ စ၍ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔အထိ (၁)လအတြင္း မိမိကထိန္ခင္းလိုေသာ ရက္ကိုေရြးခ်ယ္၍ မိမိတို႔ႏွင့္ပတ္သက္ရာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားတြင္ အလွဴေပး၍ ကထိန္ပြဲမ်ားကိုက်င္းပေလ့ရွိသည္ ။
“အလွဴမွာ ကထိန္၊ ဆြမ္းမွာ ပိဏ္၊ ရတနာမွာ စိန္၊ေက်ာင္းမွာ သိမ္” ဟူေသာ စကားကို ဗုဒၶဘာသာဝင္တိုင္းသိထားၾကမည္ဟု ယံုၾကည္ပါသည္။ ထိုသို႔ကထိန္သကၤန္းကိုကပ္လွဴေသာ သူတို႔သည္ “အေႏွာင္အဖြဲ႔မွကင္းလြတ္ျခင္း” ဟူေသာအက်ိဳးတရားမ်ားကို ရရွိနိုင္ပါသည္။
အေၾကာင္းတိုက္ဆိုင္၍ အနည္းငယ္ျဖည့္စြက္လိုသည္မွာ ဗုဒၶဘာသာျမန္မာလူမ်ိဳးတိုင္း သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေက်ာ္(၁)ရက္ေ န႔မွစ၍ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔အထိ တလအတြင္းမိမိကထိန္ခင္းလိုေသာ ရက္ကိုေရြးခ်ယ္၍ မိမိတို႔ကိုးကြယ္ရာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားတြင္ ဆြမ္း၊ ထမင္း၊ ဟင္းမ်ားကိုခ်က္ျပဳတ္၍ ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားအား အာရံုဆြမ္း ကပ္လွဴေလ႔ရွိသည္။
အဲဒီအလွဴဒါယိကာမ်ားထဲတြင္ က်မ၏ေမေမလည္းတေယာက္အပါအဝင္ၿဖစ္ သည္။
ေမေမေျပာျပခ်က္အရ က်မတို႔ကိုးကြယ္ေသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ အလွဴလုပ္ရန္ ညဘက္ ဆြမ္း၊ ထမင္း၊ ဟင္းမ်ားခ်က္ေနစဥ္ က်မကိုယ္ဝန္ကိုလြယ္ထားရသည္႔ ေမေမမွာ ဗိုက္နာလာသျဖင့္ ေဆးရံုသို႔ေျပးခ့ဲရၿပီး ေနာက္တေန႔(တနဂၤေႏြ)ေန႔နံနက္ အာရံုတက္အခ်ိန္တြင္ က်မကိုေခ်ာေမာစြာ ေမြးဖြားခဲ့သည္ဟုဆိုပါသည္။
တန္ေဆာင္တိုင္ပြဲေတာ္ကို ဘုရားမပြင့္မီအခါက ၿဂိဳဟ္နကၡတာရာမ်ားကို အဆိုးရေသာ
နတ္ဘုရားမ်ားအား ဂုဏ္ျပဳေသာအားျဖင္႔ ၾကတၱိကာပြဲဟုေခၚတြင္ခဲ့သည္။
“တန္ေဆာင္”ဆိုသည္မွာ မီးရွဴးမီးတိုင္ဟု အဓိပၸါယ္ရ၍ “ပုန္း”မွာ မီးပန္းမ်ားထြန္းလင္းေတာက္ပေစျ
ျဖစ္၍ “မီးရွဴးမီးတိုင္တို႔ကို ေတာက္ပေစေသာလ”ဟု အနက္အဓိပၸါယ္ရပါသည္။
ေလာကနီတိဆရာက “သရဒံ ဥတုကာလနံ ပဓာနံ”(လ တကာတို႔တြင္ တန္ေဆာင္မုန္းလသည္ အျမတ္ဆံုးလျဖစ္သည္)ဟု ေရးစပ္ခဲ႔ဖူးသည္။
တန္ေဆာင္မုန္းလသည္ ဆီးႏွင္း၊ ျမဴ၊ တိမ္၊ သူရိန္၊ မီးခိ
ခဝဲပန္းမ်ားပြင့္လန္းေသာ တန္ေဆာင္မုန္းလတြင္ ဗုဒၶခြင့္ျပဳေတာ္မူခဲ့သည့္ သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေက်ာ္ (၁)ရက္ေန႔မွ စ၍ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔အထိ (၁)လအတြင္း မိမိကထိန္ခင္းလိုေသာ ရက္ကိုေရြးခ်ယ္၍ မိမိတို႔ႏွင့္ပတ္သက္ရာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းမ်ားတြင္ အလွဴေပး၍ ကထိန္ပြဲမ်ားကိုက်င္းပေလ့ရွိသည္
“အလွဴမွာ ကထိန္၊ ဆြမ္းမွာ ပိဏ္၊ ရတနာမွာ စိန္၊ေက်ာင္းမွာ သိမ္” ဟူေသာ စကားကို ဗုဒၶဘာသာဝင္တိုင္းသိထားၾကမည္ဟု
အေၾကာင္းတိုက္ဆိုင္၍ အနည္းငယ္ျဖည့္စြက္လိုသည္မွာ ဗုဒၶဘာသာျမန္မာလူမ်ိဳးတိုင္း သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေက်ာ္(၁)ရက္ေ
အဲဒီအလွဴဒါယိကာမ်ားထဲတြင္ က်မ၏ေမေမလည္းတေယာက္အပါအဝင္ၿဖစ္
ေမေမေျပာျပခ်က္အရ က်မတို႔ကိုးကြယ္ေသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းတြင္ အလွဴလုပ္ရန္ ညဘက္ ဆြမ္း၊ ထမင္း၊ ဟင္းမ်ားခ်က္ေနစဥ္ က်မကိုယ္ဝန္ကိုလြယ္ထားရသည္႔ ေမေမမွာ ဗိုက္နာလာသျဖင့္ ေဆးရံုသို႔ေျပးခ့ဲရၿပီး ေနာက္တေန႔(တနဂၤေႏြ)ေန႔နံနက္ အာရံုတက္အခ်ိန္တြင္ က်မကိုေခ်ာေမာစြာ ေမြးဖြားခဲ့သည္ဟုဆိုပါသည္။
ေလာကႀကီးထဲကို ေရာက္ရွိလာၿပီျဖစ္တဲ့ ေဖေဖဦးစိန္ေမာင္၊ ေမေမ ေဒၚအုန္းၾကည္တို႔၏ တဦးတည္းေသာ သမီး ျဖစ္သည့္က်မအတြက္ ေဖေဖကိုယ္တိုင္ နာမည္ေရြးေပးခဲ့ပံုမွာ တနဂၤေႏြေန႔ဖြား ျဖစ္သည့္အတြက္ “အ” “ဥ”အကၡရာမ်ားကို ဦးစားေပး၍ စဥ္းစားခဲ႔ရာဝယ္ ရာဇဝင္ဇာတ္ေတာ္မ်ားထဲမွ တနဂၤေႏြအမည္ျဖင့္စေသာ မင္းသမီးတပါး၏ အမည္ျဖစ္သည့္ “ဥမၼာဒႏီ ၱ” အမည္၏ ေရွ႕နာမည္“ဥမၼာ” ႏွင့္ ေဖေဖ့အမည္ “စိန္ေမာင္” ကိုေပါင္းစပ္ကာ “ဥမၼာစိန္ေမာင္” ဟု အမည္ ကင္ပြန္းတပ္ေပးခဲ့သည့္ေန႔က “ယေန႔က စလို႔သမီးေလး“ဥမၼာစိန္ေမာင္”ဟာ “ဥမၼာဒႏီ ၱ” မင္းသမီးကဲ့သို႔အဆင္းလွျခင္း၊ အခ်င္းလွျခင္း၊ ဥာဏ္ပညာထက္မ်က္ထူးခၽြန္ျခင္း၊ “လူျမင္လွ်င္ ခ်စ္ခင္ပါေစ...အသံၾကား သနားပါေစ” ဟူေသာ ဆုနဲ႔ျပည့္စံုၿပီး လိမၼာယဥ္ေက်းေသာ၊ ဘာသာတရားကိုမေမ႔ေသာ သမီးေလးျဖစ္ပါေစ...လို႔ ေဖေဖနဲ႔ ေမေမတို႔က ဆုေတာင္းေပးလိုက္တယ္ေနာ္”..ဆို
ျမင့္ျမတ္လွသည့္တန္ေဆာင္မုန္း လတြင္ က်မကိုဖြားျမင္ေပးခဲ့ေသာ ေမေမ၊
က်မကိုဗုဒၶဘာသာဝင္စစ္စစ္ျဖစ္ေအာင္ နည္းလမ္းၿပေပးခဲ႔ေသာေမေမ၊
ဝမ္းမွကၽြတ္ကတည္းက က်မကိုအလွဴဒါနႏွင္႔မိတ္ဆက္ေပးခဲ့ေသာေမေမႏွင့္
အတိတ္နမိတ္ေကာက္၍ ေန႔သင့္နံသင့္ လွပေသာ အမည္ေလးႏွင့္တကြ ကံေကာင္းျခင္းလက္ေဆာင္မ်ားကို ဘဝတသက္စာေပးခ့ဲသာ ေဖေဖတို႔အား
က်မ၏ေမြးေန႔သို႔ေ ရာက္တိုင္း ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားအား ကထိန္သကၤန္းကပ္လွဴၿပီး က်မျပဳခဲ့ေသာ ကုသိုလ္ေကာင္းမႈအားလံုးကို မိဘ(၂)ပါးအား အမွ်ေပးေဝပါသည္။ ေရာက္ရာအရပ္မွ သာဓုေခၚႏိုင္ပါေစ။ ဆုေတာင္းတိုင္းသာ ျပည့္မယ္ဆိုပါလွ်င္
“ေနာင္ျဖစ္ေလရာ လူ႔ဘဝမ်ား ရွိခဲ့ပါလွ်င္ ေဖေဖ ေမေမတို႔ရဲ႕ သမီးသာ ျဖစ္ပါရေစ..”.။
က်မကိုဗုဒၶဘာသာဝင္စစ္စစ္ျဖစ္ေအာင္ နည္းလမ္းၿပေပးခဲ႔ေသာေမေမ၊
ဝမ္းမွကၽြတ္ကတည္းက က်မကိုအလွဴဒါနႏွင္႔မိတ္ဆက္ေပးခဲ့ေသာေမေမႏွင့္
အတိတ္နမိတ္ေကာက္၍ ေန႔သင့္နံသင့္ လွပေသာ အမည္ေလးႏွင့္တကြ ကံေကာင္းျခင္းလက္ေဆာင္မ်ားကို ဘဝတသက္စာေပးခ့ဲသာ ေဖေဖတို႔အား
က်မ၏ေမြးေန႔သို႔ေ
“ေနာင္ျဖစ္ေလရာ လူ႔ဘဝမ်ား ရွိခဲ့ပါလွ်င္ ေဖေဖ ေမေမတို႔ရဲ႕ သမီးသာ ျဖစ္ပါရေစ..”.။
4 comments:
ဟက္ပီးဘတ္ေဒး နတ္သမီးေလး...အားလံုးျပည့္စံုသူမို႔ ဘာမွ သိပ္ဆုေတာင္းေပးစရာ မလိုေလာက္ေတာ့ဘူးထင္ပါတယ္... ရုပ္လွစိတ္ေကာင္းတဲ႔ နတ္သမီးေလးပဲေလ...
ဟက္ပီးဘတ္ေဒး တန္ေဆာင္မုန္းသူ း)
ခ်စ္တဲ႕ ညီမငယ္
ဂ်ာရစ္
ဥမၼာစိန္ေမာင္ေရ Happy Birthday ပါ။ ဒါနဲ႔ က်ီးမႏုိးပဲြဆုိတာ ခုမွပဲ ႀကားဖူးေတာ့တယ္။ ေက်းဇူးစႀက၀ဠာပါ နတ္သမီးေရ။
Happy birthday သူငယ္ခ်င္းေလးေရ... အခုလိုေလး အျမဲတမ္းလွပေနပါေစ... လိုရာဆႏၵမွန္သမွ် ျပည္႔ဝရပါေစလို႔ဆုေတာင္းေပးလိုက္ပါတယ္....
Post a Comment